Đột quỵ vào sáng sớm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa
Đột quỵ là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tử vong. Theo thống kê, mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 200000 người bị đột quỵ với tỷ lệ tử vong lên đến 20%. Vậy đột quỵ vào sáng sớm là gì và có nguy hiểm không?
Bạn đang đọc: Đột quỵ vào sáng sớm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa
Đột quỵ vào sáng sớm có thể gây ra nhiều biến chứng sức khỏe nguy hiểm như suy giảm nhận thức, trầm cảm, bại liệt… Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của KenShin bạn nhé.
Contents
Sơ lược về đột quỵ
Đột quỵ hay tai biến mạch máu não xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến não bị gián đoạn. Các tế bào não sẽ bắt đầu chết trong vòng vài phút do tình trạng thiếu oxy và chất dinh dưỡng. Trên thực tế, đột quỵ có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí khiến người bệnh tử vong.
Đột quỵ được chia làm hai loại bao gồm:
- Thiếu máu não: Tình trạng này xảy ra khi động mạch não bị tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ dẫn đến lưu lượng máu lên não bị suy giảm đột ngột. Theo thống kê, đột quỵ do thiếu máu não chiếm đến 85% trên tổng số ca bệnh.
- Xuất huyết não: So với thiếu máu não thì loại đột quỵ này hiếm gặp hơn, chỉ chiếm khoảng 15% trên tổng số ca đột quỵ. Tình trạng này xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ đột ngột khiến máu tràn vào nhu mô não và gây tổn thương não.
Dấu hiệu nhận biết đột quỵ
Khi bị đột quỵ, người bệnh sẽ có một số biểu hiện sau đây:
- Chóng mặt, mất thăng bằng, gặp khó khăn trong việc cử động, không phối hợp được động tác.
- Đau đầu dữ dội xảy ra một cách đột ngột, có thể kèm theo triệu chứng buồn nôn hoặc nôn.
- Đột ngột suy giảm thị lực, thậm chí là mất thị lực một phần hoặc toàn bộ.
- Yếu một bên cơ thể, thậm chí là không thể cử động một chi. Dấu hiệu nhận biết rõ nhất là người bệnh không thể giơ cả hai tay cùng một lúc.
- Đột ngột cảm thấy mệt mỏi và yếu đuối.
- Tê nửa mặt hoặc toàn bộ mặt, cười méo mó, nhân trung lệch.
- Gặp khó khăn trong việc giao tiếp, khó phát từ hoặc phát âm từ không rõ ràng, nói ngọng, thậm chí là mất khả năng nói hoặc phát âm. Bạn có thể kiểm chứng điều này bằng cách yêu cầu người bệnh lặp lại câu bạn vừa nói.
Vì sao đột quỵ thường xảy ra vào buổi sáng sớm?
Một nghiên cứu gần đây của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ về đột quỵ cho thấy nguy cơ đột quỵ của một người cao hơn gần 80% trong khung giờ từ 6 – 12 giờ trưa so với các thời điểm khác trong ngày. Vậy vì sao đột quỵ thường xảy ra vào sáng sớm?
Sáng sớm được coi là cơ hội khởi phát đột quỵ bởi những lý do sau:
Sự thay đổi hormone và huyết áp
Khi thức dậy vào buổi sáng, nồng độ các hormone trong cơ thể thay đổi do bạn chuyển từ tư thế nằm sang tư thế vận động. Sự thay đổi hormone này gây ra hai tình trạng đó là tăng nhịp tim, tăng huyết áp và tăng trương lực của động mạch.
Thông thường, vào lúc 3 giờ sáng, huyết áp của cơ thể có thể xuống mức thấp nhất sau đó tăng dần lên và tăng nhanh lúc thức dậy. Khi thức dậy, cơ thể sẽ tiết ra adrenaline và các hormone gây căng thẳng khác. Điều này khiến cho áp lực máu và nhu cầu cung cấp oxy cũng tăng lên.
Sau một đêm, cơ thể mất đi một lượng lớn nước và máu cũng theo đó mà trở nên cô đặc hơn. Lúc này tim phải hoạt động nhiều hơn để bơm đẩy máu đi.
Khi tăng huyết áp sẽ kéo theo nhu cầu oxy cho cơ tim tăng, sự chênh lệch huyết áp khiến cơ tim không được ổn định từ đó tăng nguy cơ tổn thương các mảng xơ vữa động mạch. Lúc này các mảng xơ vữa sẽ kích hoạt tiểu cầu và hình thành huyết khối gây tắc mạch não và hậu quả là dẫn đến đột quỵ do thiếu máu não cấp.
Lượng Nitric oxide thấp vào lúc ngủ dậy
Nitric oxide (viết tắt là NO) giữ vai trò quan trọng trong việc cầm máu, tham gia vào hầu hết các quá trình sinh học của cơ thể bao gồm sự thức tỉnh, điều tiết máu và dinh dưỡng nuôi cơ thể, cảm giác đau, chức năng sinh dục…
Ngoài ra, sự hoạt động của NO còn có vai trò quan trọng trong quá trình lão hóa, tăng dòng chảy đưa oxy và các chất dinh dưỡng để nuôi cơ thể thông qua việc mở rộng mạch máu. Đây là yếu tố quyết định đến việc bị đột quỵ hoặc tiểu đường…
Quá trình tiêu thụ NO lớn nhất vào ban đêm, chính vì thế mà khi bạn thức dậy vào sáng sớm, cơ thể thường thiếu NO. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ vào sáng sớm.
Tìm hiểu thêm: Vai trò của hormone glucagon trong việc cân bằng đường huyết trong cơ thể
Biện pháp ngăn ngừa đột quỵ vào sáng sớm
Để ngăn ngừa đột quỵ vào sáng sớm, bạn có thể tham khảo một số biện pháp dưới đây:
Tỉnh dậy từ từ
Đột quỵ vào sáng sớm có thể gây ra rất nhiều các biến chứng sức khỏe nguy hiểm. Chính vì thế, khi thức dậy vào buổi sáng, thay vì vội vã ra khỏi giường và thay quần áo, bạn nên nằm thêm 5 phút để các cơ quan trong cơ thể có thể từ từ thức dậy.
Hoạt động của các cơ quan trong cơ thể là khác nhau, chính vì thế việc ngồi dậy đột ngột có thể dẫn đến sốc não khiến cho lượng máu cung cấp lên não không đủ từ đó rất dễ gây xuất huyết não.
Duỗi thẳng tay và chân
Khi ngủ dậy, thay vì vội mải thay quần áo ngay, bạn nên nằm trên giường và duỗi thẳng tay, chân trong vòng một vài phút. Điều này sẽ rất tốt cho sức khỏe của bạn bởi sau một đêm nghỉ ngơi, cơ thể uể oải và sự lưu thông của máu diễn ra chậm, việc duỗi thẳng tay chân lúc này sẽ giúp tốc độ lưu thông máu trong cơ thể tăng lên.
Đứng dậy nhẹ nhàng
Sau khi thực hiện hai bước nêu trên, hãy đứng dậy một cách từ từ và ra khỏi giường. Lúc này, bạn sẽ thấy đầu óc của mình rất sảng khoái và tỉnh táo. Nếu tâm trí của bạn vẫn nửa tỉnh nửa mê thì bạn sẽ không thể bắt đầu ngày mới một cách hiệu quả.
Đối với người trung niên và người cao tuổi, việc từ từ đứng dậy sẽ hạn chế nguy cơ té ngã. Vì thế, hãy đợi cho đến khi não hoàn toàn tỉnh táo và được cung cấp đủ máu lên não trước khi thức dậy nhé.
Uống một ly nước sau khi thức dậy
Buổi sáng chính là thời điểm vàng cho sức khỏe. Sau khi đã thực hiện xong ba động tác trên, hãy đi vệ sinh và uống một ly nước lọc. Việc uống một ly nước sau khi ngủ dậy có thể giúp làm loãng máu đồng thời ngăn ngừa hiệu quả các bệnh lý về mạch máu não, tim mạch, táo bón…
Bên cạnh đó, bạn nên hình thành thói quen đứng cạnh cửa sổ để hít thở bầu không khí trong lành mỗi buổi sáng để có một sức khỏe tốt và năng lượng tràn đầy bắt đầu ngày mới.
>>>>>Xem thêm: Hiểu về hội chứng Sjögren: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Tầm soát các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ
Theo các chuyên gia, huyết áp cao được xem là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây đột quỵ. Chính vì thế, bạn nên chủ động kiểm soát huyết áp bởi đây là chìa khóa vàng giúp bạn phòng ngừa đột quỵ.
Ngoài ra, một số bệnh lý khác như thiếu máu não cục bộ thoáng qua, đái tháo đường, thừa cân béo phì, căng thẳng thần kinh hay các bệnh lý về tim mạch… cũng là những yếu tố nguy cơ có thể dẫn tới đột quỵ. Để có thể phát hiện sớm cũng như ngăn ngừa những vấn đề này, mỗi người nên chủ động tầm soát nguy cơ đột quỵ định kỳ 6 tháng/lần.
Bài viết trên đây của KenShin đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin cơ bản nhất xoay quanh chủ đề đột quỵ vào sáng sớm. Hy vọng, bài viết này có thể trang bị thêm cho bạn nhiều kiến thức sức khỏe hữu ích. Chúc bạn có một ngày làm việc hiệu quả và cảm ơn bạn đã luôn dành thời gian theo dõi trang web của KenShin.
