Chụp X-quang là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh phổ biến trong y tế. Tuy nhiên, khái niệm chụp X-quang Blondeau vẫn còn khá lạ lẫm với không ít người. Vậy kỹ thuật chụp X-quang này là gì và được chỉ định khi nào?
Bạn đang đọc: Chụp X-quang Blondeau là gì? Có tác dụng gì?
Chụp X-quang ngày nay được chỉ định nhiều vì cho kết quả nhanh mà hầu như ít xâm lấn. Đặc biệt, đối với một số bệnh lý liên quan đến mũi xoang, kỹ thuật chụp X-quang Blondeau chứng minh được hiệu quả rõ rệt. Vậy phương pháp chụp này là gì, dùng khi nào và thực hiện ra sao? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu với KenShin qua bài viết sau đây.
Contents
Tìm hiểu về chụp X-quang Blondeau
Kỹ thuật chụp X-quang giúp bác sĩ phát hiện được rất nhiều bệnh lý liên quan đến xương khớp, ổ bụng hay khoang ngực… Từ phát hiện này, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị kịp thời cho bệnh nhân. Chụp X-quang Blondeau là một trong những tư thế chụp được sử dụng nhiều, đặc biệt trong trường hợp chẩn đoán các bệnh lý về mũi xoang. Vậy tư thế chụp X-quang này là thế nào, được chỉ định cho trường hợp nào?
Chụp X-quang Blondeau là gì?
Chụp X-quang theo Blondeau còn được gọi là tư thế chụp mũi – cằm – phim. Tư thế này giúp bộc lộ rõ cấu trúc nền sọ, xương chẩm có hình ở phía dưới cũng như các xoang mặt (gồm xoang trán, xoang sàng, xoang hàm…) và hố mắt. Tư thế chụp Blondeau cũng phản ánh cung tiếp xương gò má, xương hàm dưới.
Theo tư thế này, bệnh nhân được yêu cầu nằm sấp, sau đó đặt mũi và cằm chạm vào phim chụp, đồng thời cần há miệng tối đa. Tia X sẽ được chiếu từ phía sau ra đằng trước. Để thu được hình ảnh chụp X-quang chính xác và rõ nét, phim chụp cần được đặt cân đối giữa 2 bên phải và trái.
Chụp X-quang Blondeau được chỉ định dùng cho trường hợp nào?
Chụp X-quang Blondeau thường được chỉ định trong các trường hợp bác sĩ khảo sát các bệnh lý của mũi như: U, cuốn mũi quá phát; bệnh về xoang hàm, xoang trán; chấn thương xương ở khu vực quanh ổ mắt, xương gò má. Tư thế này rất quan trọng trong chẩn đoán hình ảnh đối với các trường hợp bị bệnh xoang vì cho kết quả chính xác. Điều này mang lại giá trị điều trị cao cho bệnh nhân bị xoang hàm, xoang trán, xoang bướm, xoang chũm, xoang sàng…
Bạn cần lưu ý, dù không chống chỉ định tuyệt đối nhưng tư thế chụp X-quang này chống chỉ định tương đối với phụ nữ có thai. Nếu bạn đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai, hãy đề cập ngay với bác sĩ để được căn nhắc sử dụng hoặc chỉ định một phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác.
Cách thức chụp X-quang theo tư thế Blondeau
Để tiến hành chụp X-quang theo tư thế Blondeau, quy trình cần có các dụng cụ như: Máy chụp X-quang, dấu phải, dấu trái và phiếu chỉ định chụp của bác sĩ. Bác sĩ hoặc kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh sẽ là người thực hiện chụp cho bệnh nhân. Bệnh nhân lưu ý cần tháo bỏ khuyên tai, vòng cổ hay cặp tóc (nếu có) trước khi bước vào phòng chụp.
Với tư thế chụp X-quang Blondeau, bệnh nhân có thể nằm sấp hoặc nằm ngửa khi chụp. Điểm chung là bệnh nhân cần nằm trên bàn chụp với tư thế 2 chân duỗi thẳng và 2 tay đặt dọc theo cơ thể. Mũi và trán của bệnh nhân áp sát mặt bàn.
Tìm hiểu thêm: Nước muối ưu trương là gì? Nước muối ưu trương loại nào tốt?
Cách thức chụp X-quang Blondeau khi bệnh nhân nằm ngửa
Trong trường hợp bệnh nhân nằm ngửa, các thao tác chụp được tiến hành như sau:
- Chẩm gáy ở sát phim được đẩy lên phía trên;
- Chỉnh mặt phẳng chính diện vuông góc với phim vào chính giữa phim theo chiều dọc;
- Bóng X-quang chiếu lên phía đầu bệnh nhân 1 góc 30 độ so với mặt phẳng;
- Nhấn nút chụp;
- Điều chỉnh độ tương phản, kiểm tra mức độ cân đối của hình ảnh trên phim, in phim ra, đối chiếu với các tiêu chuẩn của phim đạt yêu cầu.
Cách thức chụp X-quang Blondeau khi bệnh nhân nằm sấp
Khi bệnh nhân đã ổn định vị trí nằm sấp, bác sĩ hoặc kỹ thuật viên sẽ thực hiện thao tác chụp theo các bước sau:
- Đặt cằm bệnh nhân tỳ sát xuống mặt bàn, mặt bệnh nhân hơi ngửa;
- Điều chỉnh sao cho mặt phẳng chính diện vuông góc với phim và vào giữa phim theo chiều dọc;
- Bóng tia X chiếu chếch xuống chân khoảng 20 độ;
- Tiến hành nhấn nút chụp;
- Điều chỉnh độ tương phản, kiểm tra mức độ cân đối của các hình ảnh trên phim, in phim, đối chiếu với các tiêu chuẩn phim đạt yêu cầu.
Đánh giá kết quả phim chụp X-quang theo tư thế Blondeau
Để đánh giá kết quả phim chụp X-quang theo tư thế Blondeau xem tình trạng của bệnh nhân ra sao, bác sĩ cần lưu ý những đặc điểm sau đây:
Kết quả chụp phản ánh tình trạng sức khỏe bình thường
Khi bệnh nhân có sức khỏe bình thường, không mắc bệnh, kết quả trên phim chụp cho thấy rõ khoảng sáng ở hốc mũi. Các thành xương hiển thị rõ. So với ổ mắt của bệnh nhân thì các xoang hàm và xoang trán sáng đều.
>>>>>Xem thêm: Xét nghiệm gan gồm những gì? Các tiêu chí đánh giá rủi ro và phòng ngừa bệnh gan
Kết quả chụp khi mắc bệnh
Khi người bệnh mắc viêm xoang, hình ảnh chụp xoang hàm hoặc xoang trán trên phim sẽ bị mờ đi. Nguyên nhân có thể là do niêm mạc bị sưng tấy hoặc phù nề.
Trong trường hợp khác, xoang bị mờ đi cũng có thể do bệnh nhân gặp tình trạng thoái hóa niêm mạc, niêm mạc dày hoặc vì có chứa dịch mủ trong hốc xoang. Đặc biệt, trong trường hợp không nhìn thấy rõ thành xương, bệnh nhân có thể có nguy cơ cao do u ác tính gây ra.
Nếu nghi ngờ và muốn chẩn đoán xem có khối u hoặc khối polyp xoang hàm hay không thì bệnh nhân cần được bơm chất cản quang vào xoang để thu được hình ảnh phim chụp rõ nét hơn.
Trường hợp chụp X-quang do nghi ngờ có dị vật lọt vào thì bệnh nhân cần kết hợp chụp thêm tư thế sọ nghiêng để xác định được vị trí chính xác của dị vật.
Chụp X-quang tư thế Blondeau thường không xảy ra tai biến hay sự cố. Nếu người bệnh không giữ được trạng thái bất động, các hình ảnh xoang và xương gò má chỉ bị giảm độ nét.
Bài viết trên đây đã mang đến những thông tin cơ bản về tư thế chụp X-quang Blondeau. Người có bệnh lý ở khu vực mũi, xoang hay chấn thương vùng quanh ổ mắt, xương gò má có thể được chỉ định chụp X-quang theo tư thế này. Tư thế chụp Blondeau sẽ giúp ích cho quá trình thăm khám và điều trị của bác sĩ chuyên khoa.