Đặt catheter tĩnh mạch rốn hay đặt ống thông tĩnh mạch rốn cho trẻ sơ sinh là một trong những kỹ thuật được chỉ định trong hồi sức cấp cứu trẻ sơ sinh và trẻ sinh non. Vậy bạn có biết đặt catheter tĩnh mạch rốn là gì và quy trình thực hiện như thế nào chưa?
Bạn đang đọc: Những điều cần biết về kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch rốn cho trẻ sơ sinh
Như các bạn đã biết, mục đích của việc đặt catheter tĩnh mạch rối nhằm cung cấp dinh dưỡng cũng như truyền các loại dịch và thuốc. Vậy khi nào cần đặt catheter tĩnh mạch rốn cho trẻ sơ sinh? Quy trình thực hiện kỹ thuật này ra sao và cần lưu ý những gì? Tìm hiểu ngay bài viết dưới đây của KenShin bạn nhé.
Contents
Sơ lược về kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch rốn
Trong những ngày đầu sau sinh, rốn của trẻ sơ sinh thường chưa đóng kín, chính vì thế mà rất dễ tiếp cận. Đây là lý do mà tĩnh mạch rốn thường được ưu tiên lựa chọn trong các trường hợp cấp cứu cho trẻ sơ sinh và trẻ sinh non.
Đặt catheter tĩnh mạch rốn chỉ định trong trường hợp trẻ sơ sinh cần đặt đường truyền tĩnh mạch để điều trị, nuôi dưỡng cũng như theo dõi, được thực hiện thông qua việc sử dụng một ống thông đặt vào vùng rốn. Đặc biệt, kỹ thuật này vô cùng cần thiết và cần được thực hiện càng sớm càng tốt đối với trẻ sinh non dưới 1kg.
So với các loại catheter khác, catheter tĩnh mạch rốn có những đặc điểm nổi bật sau:
- Vị trí đặt: Catheter tĩnh mạch rốn được đặt qua tĩnh mạch rốn. Đây là đường dẫn trực tiếp từ lồng ngực đến tim, giúp cho việc cung cấp dịch cũng như thuốc vào hệ tuần hoàn của trẻ một cách trực tiếp mà không cần thông qua các mao mạch khác hoặc đường tiêu hoá.
- Độ an toàn: Đặt catheter tĩnh mạch rốn sẽ hạn chế được nguy cơ viêm nhiễm cũng như tắc nghẽn so với đặt catheter vào các đường tĩnh mạch khác.
- Tiện lợi: Như đã nói ở trên, do những ngày đầu sau sinh tĩnh mạch rốn thường chưa đóng kín, chính vì thế việc đặt catheter tĩnh mạch rốn khá dễ dàng. Điều này giúp cho trẻ được cung cấp dinh dưỡng và thuốc ngay từ những ngày tháng đầu đời, nhất là khi trẻ cần được cấp cứu.
- Thời gian sử dụng: Catheter tĩnh mạch rốn thường được sử dụng trong thời gian ngắn, cụ thể là trong vài ngày. Điều này giúp giảm nguy cơ tắc nghẽn mạch cũng như nhiễm trùng.
Tuy có nhiều điểm vượt trội, song bên cạnh đó việc sử dụng catheter tĩnh mạch rốn cần được thực hiện bởi các chuyên gia giàu kinh nghiệm cũng như cần đảm bảo tuân thủ theo đúng quy trình và quy định nghiêm ngặt về vệ sinh, từ đó đảm bảo an toàn cho trẻ sơ sinh.
Khi nào cần đặt catheter tĩnh mạch rốn cho trẻ?
Catheter tĩnh mạch rốn được chỉ định đặt cho trẻ trong một số trường hợp dưới đây:
- Trường hợp cấp cứu: Đặt catheter tĩnh mạch rốn cho trẻ là điều cần thiết ngay trong ngày đầu sau sinh, nhất là đối với trẻ có cân nặng dưới 1kg. Lúc này, hệ tiêu hoá của trẻ sơ sinh còn non yếu, chính vì thế mà trẻ cần được cung cấp dinh dưỡng thông qua kỹ thuật này.
- Trẻ tiêu hoá kém: Đối với những trẻ đang có vấn đề về hệ tiêu hoá, trẻ bị suy tim, suy thận hay các vấn đề sức khoẻ khác ảnh hưởng đến tiêu hoá, các bác sĩ có thể cân nhắc đặt catheter tĩnh mạch rốn cho trẻ để đảm bảo trẻ nhận được đầy đủ dưỡng chất cần thiết.
- Trẻ không thể ăn qua đường tiêu hoá: Trẻ cần đặt catheter tĩnh mạch rốn để cung cấp dưỡng chất trong trường hợp trẻ mắc các bệnh lý nghiêm trọng hoặc phải trải qua phẫu thuật mà không thể ăn thông qua đường tiêu hoá.
Quy trình thực hiện đặt catheter tĩnh mạch rốn
Ngoài dụng cụ cấp cứu và theo dõi dấu hiệu sinh tồn cơ bản, để thực hiện kỹ thuật này, trẻ cần được nằm lồng ấp hoặc giường sưởi để đảm bảo trẻ được giữ ấm trong suốt quá trình đặt catheter tĩnh mạch rốn.
Bên cạnh đó, trước khi tiến hành đặt catheter tĩnh mạch rốn, để phòng nhiễm trùng, các bác sĩ sẽ sát khuẩn rốn và xung quanh rốn cho trẻ bằng bông tẩm cồn i-ốt.
Các bước thực hiện đặt catheter tĩnh mạch rốn cụ thể như sau:
- Đặt trẻ nằm ngửa trong lồng ấp hoặc trên giường sưởi, có thể có định tay và chân của trẻ để tránh trường hợp trẻ giãy giụa trong quá trình thực hiện đặt catheter tĩnh mạch rốn.
- Mở áo, bộc lộ phần rốn và bụng xung quanh rốn.
- Sát khuẩn rốn và vùng lân cận bằng cồn i-ốt.
- Lựa chọn loại catheter vừa với trẻ sau đó nối các đầu dây dẫn và ống tiêm có chứa dung dịch nước muối sinh lý NaCl 0,9%.
- Cắt bỏ một phần cuống rốn cách gốc 1,5cm hoặc sát gốc.
- Luồn catheter vào trong tĩnh mạch theo hướng đã xác định trước đó, hút máu ngược ra và sau đó bơm dung dịch nước muối sinh lý NaCl 0.9% vào.
- Cố định catheter tĩnh mạch rốn bằng băng dính vô khuẩn và chỉ.
Sau khi hoàn thành kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch rốn, nhân viên y tế sẽ ghi chép đầy đủ y lệnh trong hồ sơ bệnh án. Nguy cơ nhiễm khuẩn sẽ tăng nếu lưu catheter tĩnh mạch rối kéo dài quá 14 ngày.
Tìm hiểu thêm: Rotateq vaccine: Công dụng, liều dùng và lưu ý khi sử dụng
Một số lưu ý khi đặt catheter tĩnh mạch rốn
Kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch rốn có vai trò vô cùng quan trọng, giúp các bác sĩ theo dõi chính xác, chẩn đoán kịp thời và điều trị hiệu quả những trường hợp trẻ sơ sinh cần truyền thuốc hồi sức cấp cứu suy tuần hoàn.
Phương pháp đặt catheter tĩnh mạch rốn được đánh giá có nhiều ưu điểm như tránh phơi nhiễm với nhiễm trùng, an toàn và hạn chế đau đớn cho bệnh như cũng như căng thẳng cho các bậc cha mẹ.
Tuy nhiên, đôi khi, trẻ đặt catheter tĩnh mạch rối cũng có thể phải đối mặt với các tai biến như tắc mạch, nhiễm trùng chân catheter, viêm ruột hoại tử hay một số biến chứng có liên quan đến tim mạch.
Khi sử dụng catheter tĩnh mạch rốn, có một số rủi ro tiềm ẩn mà các bậc phụ huynh cần lưu ý đó là:
- Nhiễm trùng: Tuy nguy cơ nhiễm trùng khi catheter tĩnh mạch rốn thấp hơn so với catheter ở những vị trí khác song không phải là không xảy ra. Để giảm nguy cơ nhiễm trùng, việc chăm sóc, vệ sinh tốt vùng rốn, sự kiểm tra cũng như vệ sinh catheter đúng cách là điều rất quan trọng.
- Vấn đề kết nối: Việc kết nối catheter tĩnh mạch rốn với các thiết bị y tế cũng rất quan trọng. Một kết nối không hợp lý hoặc không đúng có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu cục bộ, nguy cơ làm tổn thương mạch máu.
- Huyết áp: Việc sử dụng catheter tĩnh mạch rốn có thể ảnh hưởng đến huyết áp của trẻ. Chính vì thế, để phát hiện cũng như điều chỉnh tình trạng này, trẻ cần được kiểm tra và theo dõi huyết áp thường xuyên.
- Dinh dưỡng: Catheter tĩnh mạch rốn cho phép cung cấp dinh dưỡng ngoài đường tiêu hoá. Tuy nhiên, việc chú ý đến lượng và chất của dinh dưỡng cùng với sự điều chỉnh hợp lý từ bác sĩ chuyên khoa là cần thiết bởi điều này giúp đảm bảo trẻ được cung cấp đầy đủ và phù hợp các dưỡng chất.
Để giảm thiểu các rủi ro sức khỏe không đáng có khi sử dụng catheter tĩnh mạch rốn, điều quan trọng nhất là tuân thủ các nguyên tắc vệ sinh cũng như sử dụng các trang thiết bị y tế đúng cách. Trong quá trình sử dụng catheter tĩnh mạch rốn nếu có bất kỳ vấn đề nào bất thường, bạn cần tìm đến sự giúp đỡ và hướng dẫn của nhân viên y tế.
>>>>>Xem thêm: Những điều cần biết về siêu âm song thai
Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản về kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch cho trẻ mà KenShin đã tổng hợp để chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng, bài viết này có thể giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về kỹ thuật này. Hãy tiếp tục truy cập và theo dõi trang web của KenShin để cập nhật nhiều bản tin sức khoẻ mới nhất nhé.