Những đặc điểm tâm lý trẻ sống xa cha mẹ: Cần hiểu để biết cách can thiệp kịp thời

Trẻ ở xa cha mẹ thường phát triển một tâm lý khác biệt so với trẻ sống trong môi trường gia đình và được cha mẹ chăm sóc. Sự thấu hiểu về tâm lý trẻ sống xa cha mẹ sẽ là chìa khóa giúp các bậc phụ huynh tìm ra phương pháp hiệu quả để bù đắp những thiếu thốn về mặt tinh thần mà con cái của họ đang trải qua.

Bạn đang đọc: Những đặc điểm tâm lý trẻ sống xa cha mẹ: Cần hiểu để biết cách can thiệp kịp thời

Cuộc sống xa cha mẹ từ khi còn nhỏ có thể tạo ra những tác động tâm lý xấu cho trẻ, đặc biệt khi trẻ thiếu đi sự yêu thương và quan tâm của cha mẹ. Chỉ khi hiểu rõ những đặc điểm tâm lý trẻ sống xa cha mẹ, các bậc phụ huynh mới có cơ hội thấu hiểu và đồng cảm. Điều này giúp cha mẹ tìm được biện pháp hiệu quả để thu hẹp khoảng cách và duy trì mối quan hệ gia đình thân thương với con cái.

Trẻ luôn tồn tại cảm xúc thiếu thốn

Cha mẹ luôn đóng một vai trò quan trọng đối với tâm hồn và sự phát triển của con, bất kể là về tinh thần hay vật chất. Đối với những đứa trẻ phải trải qua cuộc sống xa gia đình từ nhỏ sẽ có cảm xúc thiếu thốn sự quan tâm và yêu thương. Lý do là bởi vì trẻ luôn luôn cần sự chăm sóc và quan tâm hàng ngày từ cha mẹ. Tuy nhiên, với những em bé phải sống xa cha mẹ, điều này chỉ xuất hiện khi cha mẹ về thăm.

Hơn nữa, do khoảng cách xa và không được giao tiếp thường xuyên cũng tạo ra khoảng cách giữa con cái và gia đình. Vì vậy, việc con cái trải qua cảm xúc thiếu thốn và mất mát là điều tất yếu. Cảm xúc này thường tồn tại trong suốt cuộc đời trẻ từ thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành.

Không biết thể hiện tình cảm

Một đặc điểm tâm lý trẻ sống xa cha mẹ phổ biến là khả năng trẻ thiếu kỹ năng thể hiện tình cảm. Sống xa cha mẹ tạo ra một khó khăn đáng kể cho việc thể hiện tình yêu của trẻ, bất kể trẻ ở trong giai đoạn tuổi trẻ nào. Khả năng thể hiện tình cảm là một kỹ năng cần được phát triển và học hỏi mỗi ngày.

Trong môi trường sống chung với gia đình, trẻ được học cách thể hiện tình cảm thông qua việc quan sát và học hỏi từ những hành động và lời nói của cha mẹ. Ngược lại, khi sống xa cha mẹ, trẻ gặp khó khăn trong việc thể hiện tình yêu thương và sự quan tâm, vì mối quan hệ giữa trẻ và người chăm sóc khác biệt hoàn toàn so với mối quan hệ giữa trẻ và cha mẹ.

Không chỉ riêng trẻ, cha mẹ đôi khi cũng gặp khó khăn trong việc thể hiện tình cảm khi sống xa con cái. Những hành động và lời nói yêu thương của cha mẹ thường bị hạn chế và luôn tồn tại sự kiêng kỵ nhất định, bởi vì sự xa cách giữa cha mẹ và con cái tạo ra một khoảng cách không thể tránh.

Sống cô đơn, tách biệt với bạn bè

Những đứa trẻ sống xa cha mẹ thường phải đối mặt với sự chế giễu và áp lực từ bạn bè. Khi có cha mẹ ở bên cạnh, con cái cảm thấy an tâm và thoải mái hơn khi đến trường vì có gia đình đỡ đầu, bảo vệ.

Tuy nhiên, khi không có cha mẹ ở bên, tâm lý trẻ sống xa cha mẹ thường trải qua sự thiếu tự tin, khó khăn trong việc thể hiện bản thân và tạo mối quan hệ bạn bè. Nhiều trẻ có thể bị đồng trang lứa từ chối vì thiếu sự hiện diện của gia đình. Kết quả, trẻ sẽ chọn sống cô đơn và tránh xa bạn bè thay vì tham gia vào các hoạt động tương tác xã hội.

Tâm lý trẻ sống xa cha mẹ luôn chống đối mọi người

Việc không thể sống cùng cha mẹ là một mất mát lớn đối với trẻ. Đặc biệt, những đứa trẻ ở độ tuổi thanh niên thường đổ lỗi cho cha mẹ, cho rằng việc cha mẹ sống xa con cái là do cha mẹ ích kỷ và gây tổn thương cho con. Kết quả, nhiều trẻ phản ứng bằng việc hình thành tâm lý bất ổn, phản kháng, chống đối.

Những biểu hiện của tâm lý trẻ sống xa cha mẹ phản kháng chống đối thường bao gồm hành vi nổi loạn, khó tiếp thu kiến thức từ trường học và người chăm sóc. Trẻ thấy việc phản kháng là cách để họ đáp trả lại sự tách biệt do bố mẹ tạo ra. Ngoài ra, một số trẻ có thể cho rằng việc thể hiện hành vi xấu và hư hỏng chính là cách trẻ trừng phạt bố mẹ.

Do khoảng cách thế hệ và khó khăn trong việc tìm hiểu tâm lý của trẻ, người chăm sóc thường là ông bà có thể không hiểu rõ và không thể hiện được sự quan tâm đúng cách. Điều này cũng đóng góp vào việc trẻ phản ứng bằng cách hình thành tâm lý phản kháng và chống đối khi sống xa cha mẹ.

Tìm hiểu thêm: Nhiễm trùng xoang: Top 8 dấu hiệu dễ nhận biết nhất

Tăng khoảng cách giữa con cái và cha mẹ

Về bản chất thì vẫn luôn tồn tại một khoảng cách tự nhiên giữa cha mẹ và con cái do sự khác biệt trong suy nghĩ, quan điểm và cách nhìn về cuộc sống. Tuy nhiên khoảng cách này có thể thu hẹp nếu cha mẹ dành thời gian chung sống và học cách đồng cảm, chia sẻ với con cái. Nếu trường hợp cha mẹ sống xa con cái, khoảng cách giữa trẻ và gia đình sẽ ngày càng tăng lên.

Sự thân thiết và gắn kết xuất phát từ việc chia sẻ cuộc sống hàng ngày, tương tác và quan tâm đến nhau. Do đó, tâm lý trẻ sống xa cha mẹ thường khó có thể duy trì mối quan hệ thân thiết với cha mẹ, mặc dù gia đình vẫn biểu đạt sự quan tâm đặc biệt.

Sự gia tăng khoảng cách giữa cha mẹ và con cái còn do trẻ không thể chia sẻ với gia đình những vấn đề và lo lắng cá nhân mà trẻ đang trải qua do sự xa cách. Hơn nữa, vì khoảng cách về vị trí địa lý, cha mẹ cũng khó có thể hiểu rõ cuộc sống và tâm lý của con cái. Dần dần, khoảng cách giữa cha mẹ và con cái càng trở nên khó thu hẹp.

Tăng nguy cơ hình thành các rối loạn nhân cách

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trẻ sống xa cha mẹ có khả năng phát triển các rối loạn nhân cách. Nguy cơ này tăng lên nếu trẻ không nhận được sự giáo dục lành mạnh, gia đình thiếu quan tâm và ít thể hiện tình yêu thương với trẻ.

Có ba dạng rối loạn nhân cách có thể xuất hiện ở tâm lý trẻ sống xa cha mẹ:

• Rối loạn nhân cách phản đối xã hội: Dạng rối loạn này thường bắt nguồn từ các hành vi phản đối, lừa dối và thao túng với mục tiêu đạt được lợi ích riêng của bản thân. Rối loạn nhân cách phản đối xã hội phát triển ở những trẻ có xu hướng thể hiện hành vi phá phách và lừa dối trong thời kỳ dậy thì. Trẻ bị thiếu tình yêu thương và không biết cảm thông, đồng cảm hoặc chia sẻ với người khác, thay vào đó trẻ chỉ tập trung vào mục tiêu cá nhân.
• Rối loạn nhân cách ranh giới: Loại rối loạn nhân cách này thường xuất phát từ tâm lý trẻ sống xa cha mẹ không chịu được cảm giác cô đơn trong các mối quan hệ cá nhân. Trẻ sống xa cha mẹ luôn có cảm giác trống rỗng và mất mát. Do đó, khi trưởng thành trẻ thể hiện các hành vi cực đoan như tự tổn thương, tự uy hiếp nhằm duy trì các mối quan hệ cá nhân lâu dài.
• Rối loạn nhân cách phụ thuộc: Đặc điểm của rối loạn này là nhu cầu quá mức đối với sự quan tâm và chăm sóc. Vì trẻ không được gia đình quan tâm từ khi còn nhỏ, khi trưởng thành luôn có nhu cầu cực đoan về việc được yêu chiều và quan tâm. Khi mối quan hệ hiện tại tan rã, trẻ có thể liên tục tìm kiếm các mối quan hệ mới để thay thế.

Không một cha mẹ nào mong muốn phải sống xa con cái của mình. Tuy nhiên, trong một số tình huống khó khăn về kinh tế, công việc, cha mẹ có thể tạm thời không còn lựa chọn nào khác ngoài việc gửi con đến sống cùng ông bà hoặc người thân để được chăm sóc. Cuộc sống xa con cái có thể gây ra những ảnh hưởng tâm lý và khiến cho con cái cảm thấy thiệt thòi hơn so với bạn bè cùng trang lứa. Trong trường hợp này, cha mẹ cần thấu hiểu, áp dụng các biện pháp phù hợp để giảm bớt sự thiếu thốn về mặt tinh thần, giúp con cái nuôi dưỡng tình cảm gia đình ngay cả khi không được sống chung với cha mẹ.

>>>>>Xem thêm: Cách chăm sóc bé sau cai sữa và thời điểm trẻ cai sữa mẹ

Hy vọng rằng qua bài viết của KenShin các bậc phụ huynh đã nắm rõ hơn về đặc điểm tâm lý trẻ sống xa cha mẹ, từ đó có kiến thức để quan tâm, bù đắp tình yêu cho con cái. Tuy nhiên, không có điều gì quan trọng hơn việc cha mẹ tự tay chăm sóc và nuôi dưỡng trực tiếp con mình. Vì thế, các bậc phụ huynh nên thiết lập kế hoạch cẩn thận trong cuộc sống để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc nuôi dạy con.