Ngoài các loại vắc xin phòng bệnh bạch hầu, ho gà, bại liệt, uốn ván,… vắc xin phòng bệnh do Phế cầu khuẩn cũng là một trong những vấn đề mà nhiều cha mẹ quan tâm. Vấn đề về tiêm ngừa bệnh do phế cầu khuẩn như thế nào? Lịch tiêm và cơ sở tiêm chủng vắc xin nào uy tín? cũng là điều mà rất nhiều người quan tâm.
Bạn đang đọc: Tiêm phế cầu khi nào? Có loại vắc xin phế cầu nào dành cho trẻ?
Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là vi khuẩn gây nên nhiều bệnh lý như viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, viêm tai giữa, viêm xoang… trên mọi độ tuổi, nhưng đặc biệt với trẻ em (dưới 5 tuổi), người cao tuổi (trên 65 tuổi), phụ nữ mang thai, người có bệnh lý nền, suy giảm miễn dịch mắc phải hay nguyên phát, phẫu thuật cắt lách, nghiện rượu, hút thuốc lá – thuốc lào… thì nguy cơ cao hơn phải chịu gánh nặng bệnh tật, biến chứng thậm chí là đe dọa đến tính mạng.
Để ngăn chặn vi khuẩn này gây bệnh bằng cách tạo miễn dịch chủ động, đặc hiệu, chỉ duy nhất tiêm vắc xin phòng bệnh do Phế cầu khuẩn là phương pháp tốt nhất, đồng thời với chi phí thấp nhất mà đạt được hiệu quả tối đa. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về các loại vắc xin ngừa bệnh Phế cầu khuẩn và nên tiêm vắc xin ngừa phế cầu khi nào để bảo vệ chúng ta tối ưu nhất.
Contents
Nên tiêm mũi vắc xin ngừa bệnh do Phế cầu khuẩn cho trẻ không?
Những bệnh như viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, viêm tai giữa,… do vi khuẩn phế cầu gây ra có thể gây tác động nghiêm trọng đến sức khỏe, để lại nhiều gánh nặng bệnh tật, biến chứng, thậm chí đe dọa đến tính mạng của chúng ta, đặc biệt là trên trẻ em.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, ước tính Phế cầu khuẩn tước đi tính mạng của hơn 300.000 trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn thế giới mỗi năm. Hầu hết những ca tử vong này xảy ra ở các nước đang phát triển.
Viêm phổi do Phế cầu khuẩn S. pneumoniae là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do viêm phổi trên toàn cầu. Nó gây ra nhiều ca tử vong hơn tất cả các căn nguyên khác cộng lại trong năm 2016. Hầu hết những ca tử vong này xảy ra ở các quốc gia ở Châu Phi và Châu Á.
Như vậy, bệnh do Phế cầu khuẩn có sức tàn phá không kém so với Covid-19, bởi vậy viêm phổi do Phế cầu khuẩn vẫn đang là mối nguy hiểm đối với trẻ em trên toàn cầu.
Theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hoa kỳ (US CDC), cứ 1 trong 12 trẻ em và 1 trong 6 người lớn tuổi bị viêm màng não do Phế cầu khuẩn sẽ bị thiệt mạng. Những người sống sót có thể gặp các biến chứng về lâu dài, như mất thính giác hoặc chậm phát triển.
Cũng theo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hoa kỳ (US CDC), nhờ có sự can thiệp của vắc xin ngừa bệnh do Phế cầu khuẩn, đã làm giảm tỷ lệ mắc bệnh viêm phổi xâm lấn ở trẻ dưới 5 tuổi:
- Giảm đến 95% trên toàn bộ trẻ.
- Đặc biệt, giảm tới 99% số bệnh nhi bởi tác động hiệu quả của vắc xin phế cầu 13 chủng huyết thanh (PCV 13- Prevenar 13 là đại diện có mặt tại Việt Nam).
Vắc xin phòng Phế cầu khuẩn đã được chứng minh an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa các bệnh do Phế cầu khuẩn gây ra. Chính bởi vậy, Tổ chức Y tế Thế giới, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hoa kỳ, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật châu Âu, Bộ Y tế… khuyến cáo cha mẹ nên tiêm vaccine phế cầu cho trẻ ngay khi đến độ tuổi tiêm phòng theo đúng lịch và lứa tuổi.
Có loại vắc xin phế cầu nào dành cho trẻ?
Tại Việt Nam, có hai loại vắc xin phòng các bệnh do Phế cầu khuẩn đang phổ biến, đó là vắc xin Synflorix (Bỉ) và Prevenar 13 (Bỉ).
Vắc xin Synflorix (PCV10)
Vắc xin Synflorix chứa thành phần kháng nguyên phòng ngừa 10 chủng huyết thanh bao gồm: 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F, 23F của vi khuẩn phế cầu (Streptococcus pneumoniae). Vắc xin Synflorix sử dụng cho trẻ từ 6 tuần đến 5 tuổi.
Vắc xin Prevenar 13 (PCV13)
Vắc xin Prevenar 13 ngăn ngừa 13 tuýp huyết thanh của vi khuẩn Streptococcus Pneumoniae gây ra, bao gồm type 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F và 23F. Vắc xin Prevenar 13 dùng được cho trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên, cũng như người lớn.
Tìm hiểu thêm: Uống trà ô long có mất ngủ không? Thời điểm vàng để uống trà ô long
Tiêm phế cầu khi nào, số mũi tiêm cho từng giai đoạn?
Vắc xin phòng bệnh do Phế cầu khuẩn thường được áp dụng cho trẻ từ 6 tuần tuổi. Vắc xin được tiêm tại vùng cơ delta ở cánh tay hoặc mặt trước – bên đùi, tuỳ thuộc vào độ tuổi của trẻ. Cụ thể, lịch tiêm theo độ tuổi vắc xin ngừa bệnh do phế cầu được chia sẻ như dưới đây, xin mời bố mẹ tham khảo và đưa trẻ đi tiêm vắc xin phòng bệnh nhé:
Trẻ 6 tuần đến 6 tháng tuổi
Trẻ ở độ tuổi này thường được khuyến nghị thực hiện một trong hai liệu pháp tiêm vắc xin: Liệu pháp 3 mũi cơ bản hoặc 2 mũi cơ bản.
Vắc xin Synflorix (PCV10)
Lịch tiêm 3 mũi cơ bản bao gồm:
- Mũi 1: Tiêm khi trẻ đạt tối thiểu từ 6 tuần tuổi (2 tháng tuổi).
- Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 tối thiểu 1 tháng (4 tuần).
- Mũi 3: Tiêm sau mũi 2 tối thiểu 1 tháng (4 tuần).
- Mũi nhắc: Tiêm sau mũi cơ bản cuối cùng ít nhất 6 tháng. Nếu mũi 3 tiêm khi bé đã trên 1 tuổi thì mũi nhắc cách tối thiểu 2 tháng.
Lịch tiêm 2 mũi cơ bản bao gồm:
- Mũi 1: Tiêm khi trẻ đạt tối thiểu từ 6 tuần tuổi (2 tháng tuổi).
- Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 khoảng cách là 2 tháng.
- Mũi nhắc: Tiêm sau mũi cơ bản cuối cùng với khoảng cách là 6 tháng. Nếu mũi 2 tiêm khi bé đã trên 1 tuổi thì mũi nhắc cách tối thiểu 2 tháng.
Vắc xin Prevenar 13 (PCV13)
Lịch tiêm 3 mũi cơ bản bao gồm:
- Mũi 1: Tiêm khi trẻ đạt tối thiểu từ 6 tuần tuổi (2 tháng tuổi).
- Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 tối thiểu 1 tháng (4 tuần).
- Mũi 3: Tiêm sau mũi 2 tối thiểu 1 tháng (4 tuần).
- Mũi nhắc: Tiêm sau mũi cơ bản cuối cùng ít nhất 8 tháng. Nếu mũi 3 tiêm khi bé đã trên 1 tuổi thì mũi nhắc cách tối thiểu 2 tháng.
Lịch tiêm 2 mũi cơ bản bao gồm:
- Mũi 1: Tiêm khi trẻ đạt tối thiểu từ 2 tháng tuổi.
- Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 khoảng cách là 2 tháng.
- Mũi nhắc: Tiêm sau mũi cơ bản cuối cùng với khoảng cách là 6 tháng. Nếu mũi 2 tiêm khi bé đã trên 1 tuổi thì mũi nhắc cách tối thiểu 2 tháng.
Lưu ý: Nếu trẻ đã tiêm đủ lịch của Synflorix, có thể tiêm nhắc 1 mũi Prevenar với khoảng cách tối thiểu 2 tháng với mũi cuối của Synflorix.
Trẻ sinh non
Synflorix – Trẻ sinh non từ 27 tuần tuổi thai có lịch tiêm:
- Mũi 1: Tiêm khi trẻ đạt tối thiểu từ 6 tuần tuổi (2 tháng tuổi).
- Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 tối thiểu 1 tháng (4 tuần).
- Mũi 3: Tiêm sau mũi 2 tối thiểu 1 tháng (4 tuần).
- Mũi nhắc: Tiêm sau mũi cơ bản cuối cùng ít nhất 6 tháng.
Prevenar – Trẻ sinh non dưới 37 tuần tuổi thai có lịch tiêm:
- Mũi 1: Tiêm khi trẻ đạt tối thiểu từ 6 tuần tuổi (2 tháng tuổi).
- Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 tối thiểu 1 tháng (4 tuần).
- Mũi 3: Tiêm sau mũi 2 tối thiểu 1 tháng (4 tuần).
- Mũi nhắc: Tiêm sau mũi cơ bản cuối cùng ít nhất 8 tháng.
Đối với trẻ nhỏ từ 7 – 11 tháng chưa từng tiêm vắc xin phế cầu
Vắc xin Synflorix
Lịch tiêm gồm 3 mũi:
- Mũi 1: Tiêm khi trẻ từ 7 tháng tuổi.
- Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 tối thiểu 1 tháng.
- Mũi nhắc: Tiêm sau mũi 2 tối thiểu 6 tháng. Nếu mũi 2 tiêm trễ, sau 1 tuổi thì mũi nhắc cách tối thiểu mũi 2 là 2 tháng.
Vắc xin Prevenar 13
Lịch tiêm gồm 3 mũi:
- Mũi 1: Tiêm khi trẻ từ 7 tháng tuổi.
- Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 tối thiểu 1 tháng.
- Mũi nhắc: Tiêm sau mũi 2 tối thiểu 6 tháng. Nếu mũi 2 tiêm trễ, sau 1 tuổi thì mũi nhắc cách tối thiểu mũi 2 là 2 tháng.
Trẻ từ 12 tháng tuổi
Vắc xin Synflorix
Trẻ từ 12 tháng đến 5 tuổi. Lịch tiêm gồm 2 mũi. Khoảng cách là 2 tháng.
Vắc xin Prevenar 13
Trẻ từ 12 tháng đến 23 tháng tuổi: Lịch tiêm gồm 2 mũi, khoảng cách tối thiểu là 2 tháng.
Trẻ từ 24 tháng tuổi trở lên: Tiêm 1 mũi duy nhất.
>>>>>Xem thêm: Thuốc kháng sinh cho trẻ em bị viêm họng do nhiễm khuẩn
Bố mẹ cần lưu ý khi tiêm vắc xin ngừa bệnh do Phế cầu khuẩn cho con
Vắc xin phòng bệnh do Phế cầu khuẩn gây nên là quan trọng và cần được tiêm đúng độ tuổi phù hợp. Bố mẹ cần ghi chép lịch tiêm theo khuyến cáo để chuẩn bị, lên kế hoạch tiêm trọn vẹn vắc xin phòng bệnh cho con một cách đúng đắn. Một số điểm quan trọng mà bố mẹ cần chú ý bao gồm:
- Trẻ mắc rối loạn đông máu, giảm tiểu cầu không nên được tiêm vắc xin phòng Phế cầu khuẩn.
- Trẻ đang sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch hoặc có hệ thống miễn dịch suy giảm cũng không nên tiêm vắc xin phòng phế cầu.
- Bố mẹ cần chờ đủ 72 giờ và tìm ý kiến từ bác sĩ chuyên khoa nếu trẻ sinh non chưa đủ 28 tuần tuổi.
- Trẻ nếu đau, sốt hoặc mắc các bệnh lý cấp tính cần được bác sĩ kiểm tra và tư vấn trước khi tiêm vắc xin phòng phế cầu.
- Luôn tiêm đúng lịch và liều lượng được khuyến nghị, cũng như theo dõi để nhận biết các phản ứng phụ có thể xảy ra sau tiêm như sốt, đau nhức tại vị trí tiêm, dị ứng, phát ban,…
Thông tin trên cung cấp giải đáp các thông tin về lịch tiêm vắc xin ngừa bệnh do Phế cầu khuẩn cho bé và thời điểm tiêm phế cầu khi nào là hợp lý. Bố mẹ cần tham khảo, hiểu lịch tiêm và thời gian phù hợp để tiêm vắc xin. Ngoài ra, tìm hiểu, lựa chọn đơn vị tiêm chủng uy tín và chất lượng sẽ mang lại sự yên tâm hơn về sức khỏe của bé sau khi tiêm vắc xin phòng bệnh do Phế cầu khuẩn cũng như tất cả các loại vắc xin khác. Hiện tại, tất cả các Trung tâm Tiêm chủng KenShin trên toàn quốc cung cấp đầy đủ các loại vắc xin cho mọi độ tuổi. Với độ uy tín, nhân viên tận tâm, bố mẹ có thể hoàn toàn yên tâm nhé.